Praca na własny rachunek to nie tylko wolność, ale i konieczność zabezpieczenia swojej przyszłości finansowej. Podwykonawcy muszą samodzielnie dbać o swoją stabilność, podejmując świadome decyzje dotyczące budżetu. Odkrycie sprawdzonych narzędzi i strategii pozwala skutecznie budować pewność siebie i niezależność, tworząc solidne fundamenty na przyszłość.
Przemysław Głośny, prezes zarządu Useme
Praca niezależnego specjalisty wiąże się z dużą swobodą i elastycznością, ale również z koniecznością samodzielnego zarządzania swoimi finansami. W przeciwieństwie do osób zatrudnionych na etacie freelancerzy sami decydują o sposobie zabezpieczenia emerytalnego, ubezpieczeniu zdrowotnym czy środkach na czas ewentualnej niedyspozycji. Dzięki temu mogą dostosować te aspekty do swoich indywidualnych potrzeb i możliwości.
Freelancing staje się coraz bardziej popularny szczególnie w branżach kreatywnych i technologicznych, gdzie elastyczność i niezależność zawodowa mają kluczowe znaczenie. Z tego względu zabezpieczenie finansowe staje się absolutnym priorytetem, a odpowiednie planowanie może pomóc uniknąć wielu nieprzewidzianych trudności.
Według badania zleconego przez B2 Impact prawie połowa Polaków (48 proc.) deklaruje oszczędzanie, jednak znacznie mniej osób wskazuje konkretne instrumenty finansowe, które pomagają w długoterminowym planowaniu. Wśród nich dominują ubezpieczenia (28 proc.) i lokaty bankowe (24 proc.), choć istnieje znacznie więcej sposobów na budowanie finansowej poduszki bezpieczeństwa*. Jak podwykonawcy mogą skutecznie zabezpieczyć swoją przyszłość?
Budowanie poduszki finansowej – fundament stabilności
Poduszka finansowa to pierwsze i najważniejsze narzędzie, które powinien posiadać każdy niezależny specjalista. To rezerwa finansowa, która pozwala przetrwać trudne chwile, takie jak przerwy w zleceniach, nagłe wydatki czy problemy zdrowotne. Poduszka finansowa daje poczucie bezpieczeństwa i umożliwia podejmowanie lepszych decyzji zawodowych, bez presji finansowej.
Aby zbudować taką poduszkę, warto regularnie odkładać 10-20 proc. swoich dochodów, zaczynając nawet od niewielkich kwot. Najlepiej przechowywać te środki na koncie oszczędnościowym lub w funduszu o niskim ryzyku, aby były łatwo dostępne w razie potrzeby, ale jednocześnie chronione przed pokusą codziennego wydawania.
Alternatywne sposoby zabezpieczenia przyszłości finansowej
Choć system ZUS jest podstawowym sposobem zabezpieczenia emerytalnego w Polsce, wielu podwykonawców szuka alternatywnych rozwiązań, które zapewnią im większą elastyczność i wyższe potencjalne zyski. Istnieje kilka kluczowych narzędzi finansowych, które warto rozważyć.
Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) oraz Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE)
IKE i IKZE to popularne instrumenty finansowe umożliwiające samodzielne odkładanie środków na przyszłość przy jednoczesnym korzystaniu z ulg podatkowych.
• IKE pozwala na oszczędzanie bez podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatek Belki), jeśli środki zostaną wypłacone po ukończeniu 60. roku życia.
• IKZE daje dodatkową korzyść w postaci możliwości odliczenia wpłaconych środków od podstawy opodatkowania, co może obniżyć bieżący podatek dochodowy. Przy wypłacie zgromadzone środki są jednak opodatkowane wg ryczałtowej stawki 10 proc.
Dzięki tym narzędziom freelancerzy mogą budować kapitał emerytalny na własnych warunkach bez konieczności polegania wyłącznie na ZUS.
Inwestowanie jako sposób na budowanie niezależności finansowej
Osoby pracujące na własny rachunek mogą także rozważyć inwestowanie jako strategię długoterminowego zabezpieczenia finansowego. Do popularnych opcji należą:
• Fundusze inwestycyjne i ETF-y – umożliwiają dywersyfikację portfela i pasywny wzrost kapitału.
• Akcje – mogą generować wysokie zyski, ale wymagają wiedzy i umiejętności analizy rynku.
• Obligacje skarbowe – to bezpieczniejsza forma inwestowania oferująca stałe oprocentowanie.
Inwestowanie wymaga jednak rozwagi i długoterminowego podejścia. Warto skorzystać z pomocy doradcy finansowego lub zainwestować czas w naukę podstaw rynków kapitałowych.
Ubezpieczenia zdrowotne i wypadkowe
Brak stałego pracodawcy oznacza również konieczność zadbania o odpowiednie ubezpieczenie na wypadek choroby czy urazu. Wielu podwykonawców decyduje się na prywatne polisy zdrowotne, które pozwalają na szybszy dostęp do lekarzy specjalistów, a także ubezpieczenia wypadkowe, zapewniające wsparcie finansowe w razie niezdolności do pracy.
„Ozusowanie” umów o dzieło a finansowa przyszłość
W ostatnich latach pojawiły się propozycje objęcia składkami ZUS osób pracujących na umowy o dzieło. Z jednej strony składki te mogą zapewnić niezależnym specjalistom dostęp do świadczeń emerytalnych i chorobowych, z drugiej – mogą stanowić dodatkowe obciążenie finansowe, szczególnie dla tych, którzy oprócz freelancingu pracują również na etacie i są już objęci składkami.
Składki ZUS powinny być rozwiązaniem dobrowolnym, ponieważ wielu podwykonawców już teraz odkłada pieniądze na własną rękę, korzystając z alternatywnych narzędzi finansowych, takich jak indywidualne konta emerytalne (IKE), konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE) czy inwestycje. Obowiązkowe składki mogą również wpłynąć na zmniejszenie liczby klientów gotowych do współpracy, ponieważ zleceniodawcy mogą nie być skłonni do ponoszenia dodatkowych kosztów.
Choć korzyści są istotne, wprowadzenie obowiązku płacenia składek ZUS niesie ze sobą także wyzwania. Dla podwykonawców, którzy już opłacają składki ZUS w ramach umowy o pracę lub działalności gospodarczej, dodatkowe obciążenie finansowe może być trudne do udźwignięcia. Z kolei dla zleceniodawców wyższe koszty zatrudnienia mogą skutkować ograniczeniem liczby dostępnych projektów lub koniecznością negocjacji niższych wynagrodzeń. To może wpłynąć na całą branżę i zmniejszyć elastyczność, która jest jedną z największych zalet pracy na umowach o dzieło.
Zabezpieczenie przyszłości finansowej jest kluczowe dla każdego podwykonawcy. Bez względu na to, czy „ozusowanie” stanie się obowiązkiem, warto już teraz podjąć kroki, które pozwolą czuć się bezpiecznie w każdej sytuacji. Budowanie poduszki finansowej, rozważenie alternatywnych form oszczędzania oraz zadbanie o ubezpieczenie to inwestycja w niezależność i bezpieczeństwo.
* Badanie „Od zadłużenia do wyjścia na finansową prostą” przeprowadzone na zlecenie firmy B2 Impact.
