Konwencjonalne źródła energii są odpowiedzialne za zanieczyszczenia środowiska, emisję CO2 i inne zagrożenia dla życia ludzkiego. A jednak wciąż stanowią podstawę produkcji energii w Polsce. Energia z węgla wciąż uważana jest za fundament polskiej gospodarki, a rozwój rynku energii opartego na tym surowcu przez dekady stanowił podstawę polityki państwa.
dr hab. nauk ekonomicznych Piotr Gołasa
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiej w Warszawie
Odnawialne źródła energii są niewyczerpane, mniej szkodliwe dla środowiska, ciche i wydajne. Ich udział w produkcji energii elektrycznej w Polsce wynosi jednak obecnie około 17 proc. I choć od lat jasne jest, że ten udział musi się zwiększyć (do 23 proc. w 2030 r.), to nigdy nie było to bardziej widoczne niż obecnie. Niestabilna sytuacja geopolityczna spowodowana wybuchem wojny w Ukrainie sprawiła, że niemal wszystkie państwa kontynentu stanęły w obliczu ogromnego kryzysu energetycznego związanego z działaniami wojennymi Rosji i ogromnym wzrostem cen paliw kopalnych. A jednym z najważniejszych punktów dyskusji prowadzonych w Polsce i Europie stał się zwrot w kierunku odnawialnych źródeł energii.
Tematyka, choć nośna i bardzo na czasie, dla wielu ludzi stanowi zagadnienie „nowe”, niepewne i owiane mitami. Zagrożenia dla zdrowia, uciążliwość dla otoczenia, nikła wydajności itp. Dlatego Fundacja FAPA Polska Izba Bankowości Spółdzielczej postawiła na promowanie pozyskiwania energii z odnawialnych źródeł tam, gdzie owe mity mają się najlepiej; wśród mieszkańców gmin wiejskich.
Pamiętając, że z przekazem należy dotrzeć do wielu grup społecznych, postawiono na zróżnicowane kanały komunikacji, poczynając od konferencji naukowych, poprzez wizyty studyjne, konkursy wiedzy w szkołach, konsultacje z władzami samorządowymi, spotkania z mieszkańcami oraz działania medialne. Zwieńczeniem projektu ma być podręcznik dla samorządów gminnych, którym mogłyby podpierać własne projekty i działania upowszechniające wiedzę i ideę na temat OZE.
Do projektu podeszliśmy systemowo. Rozpoczęliśmy od inwentaryzacji potrzeb władz samorządowych, których dotychczasowe doświadczenia stanowią nieocenione źródło wiedzy. To, w oparciu o ich potrzeby i sugestie, projektowane jest każde narzędzie w projekcie, tak aby działało nie tylko podczas realizacji projektu, ale też funkcjonowało skutecznie w przyszłości. Tak też powstawał zarys tematyki podręcznika. Dzięki wiedzy zebranej w pierwszym etapie realizacji projektu, w podręczniku omówione zostaną wszystkie zagadnienia wskazywane jako bariery rozwoju OZE: prawne, ekonomiczne i społeczne, a ponieważ publikacja kierowana jest także do jednostek samorządu terytorialnego i ich pracowników, szeroko omówiono rolę samorządu w procesie inwestycyjnym, sposoby rozwiązywania konfliktów społecznych czy narzędzia zachęcania społeczności lokalnych do inwestycji w OZE.
Naszym celem nie jest „straszenie”, nie koncertujemy się na podkreślaniu wad źródeł tradycyjnych. Skupiamy się na podkreśleniu znaczenia „małych kroków”, które wykonać może każdy. Co więcej, OZE stanowią rozwiązanie dostępne dla ludzi. Podkreślamy dostępność, wyjaśniamy procesy, łagodzimy nastroje, budzimy ciekawość.
Uważamy, że każda najmniejsza inwestycja w odnawialne źródła energii, każda przydomowa biogazownia czy kolejny panel słoneczny na domowym dachu stanowi pozywaną zmianę. A im więcej małych zmian tym bardziej spektakularny efekt możemy uzyskać. I właśnie dlatego koncentrujemy się na tych „pojedynczych dachach” i ich właścicielach.
