Biznes niegdyś kojarzył się wyłącznie z fabryką, sklepem czy targowiskiem. Dziś, na skutek procesów globalizacji, rozwoju e-commerce i logistyki, takie klasyfikowanie nie ma racji bytu. Cechą charakterystyczną dzisiejszych czasów jest to, że takie same szanse rynkowe ma zarówno jednoosobowa działalność gospodarcza, jak i wielka korporacja. Digitalizacja i rozwój nowoczesnych systemów IT spowodowały, że miejsce, czas i okoliczności tracą na znaczeniu.
Wielkość struktur nie ma obecnie takiego przełożenia na potencjalny sukces jak pomysł i innowacyjność, wynikające z posiadanej wiedzy. Źródłem wiedzy są informacje, a te pochodzą zaś bezpośrednio z danych. W branży zwykło się mawiać, że dane są paliwem biznesu, co z biegiem czasu wydaje się coraz bardziej trafnym określeniem. Dane, podobnie jak surowce kopalne, takie jak ropa naftowa, złoto czy miedź – są wydobywane z różnych złóż. Jedne są trudniejsze, a inne łatwiejsze w obsłudze. Pozyskany w ten sposób produkt firma musi odpowiednio składować i niezbędna jest wiedza wymagana do jego obróbki. Tak jak paliwo wydobyte bezpośrednio z ziemi, dane bezpośrednio po zebraniu nie są zdatne do użycia.
Potrzebujemy zmiany nastawienia
Problemem biznesu jest to, że chociaż zarówno narzędzia, jak i surowiec znajdują się w jego posiadaniu, to nie wykorzystuje on w pełni zasobów, jakie posiada. Firma analityczna Gartner właśnie opublikowała wyniki swoich najświeższych badań, które dotyczą wykorzystania technologii martech w branży marketingu, która dziś niemal w całości opiera się na funkcjonowaniu w wirtualnej przestrzeni. Wniosek? Mimo nieustających inwestycji w nowe technologie, specjaliści od promowania nie wykorzystują w pełni możliwości, jakie dają narzędzia martech. Jak twierdzą respondenci badania – pożytkują blisko 60 proc. potencjału, jaki oferują te rozwiązania. Potrzebujemy zmiany narzędzi? W żadnym razie; potrzebujemy zmiany nastawienia. Gdzie wobec tego upatrywać przyczyny powstania takiej wyrwy między tym, co firma może, a tym, co rzeczywiście robi? W omawianym raporcie Gartnera 29 proc. liderów marketingu wskazało, że głównymi przeszkodami, które nie pozwalają im w pełni wykorzystać potencjału narzędzi IT, jakimi dysponują ich organizacje, są braki w wyszkoleniu i posiadanych umiejętnościach.
To zjawisko jest jak choroba, która nieleczona powoduje groźne powikłania. Brak kompetencji prowadzi do kolejnej biznesowo-organizacyjnej patologii, jaką jest zjawisko marnotrawienia zasobów, którymi dysponuje organizacja. Zgodnie z najnowszym raportem firmy TRUE Global Research – State of Dark Data 2019, opracowanym na grupie 1300 managerów i specjalistów IT, na całym świecie około 55 proc. danych w organizacji jest niewykorzystywane. Okazuje się więc, że dla niemałej grupy hasło „data driven organisation”, czyli biznes napędzany danymi, to tylko pusty slogan.
Rola AI
Braki w kompetencjach ludzkich może częściowo zapełnić sztuczna inteligencja, która coraz częściej odgrywa kluczową rolę w działaniu organizacji. Algorytmy nie tyle zabierają pracę, co czynią ją bardziej efektywną i mniej obciążającą dla człowieka. Dzięki temu pracownicy mogą skupić się na innych zadaniach, które lepiej wykorzystują ich naturalne predyspozycje, np. praca twórcza, która wymaga kreatywnego i abstrakcyjnego myślenia. Doskonałym przykładem jest tu marketing, gdzie z powodzeniem wykorzystuje się algorytmy do analizowania danych bądź zakupu powierzchni reklamowych w sieci. Nic więc dziwnego, że większość badanych organizacji traktuje tę technologię jako kluczową (93 proc.), donosi SnapLogic w opracowaniu The AI Skills Gap, które zostało sporządzone na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród 300 liderów IT reprezentujących organizacje zatrudniające ponad 1000 pracowników. Ankieta miała zobrazować, na jakim etapie wdrożenia i rozwoju SI jest biznes i jakie bariery może napotkać. Jednak w międzyczasie dokonano jeszcze jednego odkrycia okazało się, że za to ponad połowa respondentów (51 proc.) nie posiada niezbędnych zasobów do realizacji tej strategii. Jakby tego było mało, biznes musi radzić sobie nie tylko w problemami wewnętrznymi, ale również z zagrożeniami otoczenia. Jak dobrze wiemy, dane i analityka to nie tylko przywileje i źródło przewagi konkurencyjnej, ale również wielka odpowiedzialność. Szczególnie w dobie takich rozwiązań legislacyjnych jak europejskie RODO czy amerykańskie CCPA. Inicjatywy te zostały stworzone po to, by ujednolicić i podnieść standardy bezpieczeństwa danych, które gromadzą organizacje. Jak wiele ryzykują firmy, które z ochroną danych żyją na bakier, świadczą przykłady British Airways (205 mln EUR kary), Marriott (110 mln EUR) czy Google (50 mln EUR). Również w Polsce przedsiębiorcy muszą się mieć na baczności, co dobitnie pokazuje sytuacja, w jakiej znalazła się warszawska spółka, która przetwarzała dane przedsiębiorców pobrane ze źródeł publicznych. Pierwsza polska kara z tytułu niewypełnienia obowiązku informacyjnego, który wynika z obowiązującego RODO, wyniosła bagatela – blisko milion złotych. Nazwa firmy nie została podana do informacji publicznej.
Deficyt specjalistów
Wiele z tych błędów wynika z braków kadrowych, w końcu nie od dziś wiadomo, że branża IT cierpi na deficyt specjalistów, którzy swoim doświadczeniem i umiejętnościami z miejsca potrafią realizować zaawansowane projekty. Tacy są dziś na wagę złota. Alternatywę stanowią systemy, które wspomagają firmę w codziennym funkcjonowaniu. Coraz częściej firmy kupują je w modelu subskrypcyjnym, ponosząc jedynie czasową opłatę za wykorzystanie. Po stronie dostawcy zostaje także konieczność zapewnienia adekwatnej infrastruktury, która zapewni stabilne działanie oprogramowania. Rozwiązania sprzedawane w modelu SaaS (Software as a service) to duże udogodnienie dla firmy, która dzięki temu może zaoszczędzić na sprzęcie, jego konserwacji i aktualizacji. Firmy coraz częściej korzystają z zewnętrznych systemów CRM czy DMP, które pomagają im w zbieraniu i przetwarzaniu informacji.
